محمد درویش ،کنشگر محیط زیست، پژوهشگر و کویرشناس: شهر پایدار؛ از رویا تا واقعیت / محیط زیست تضمین‌کننده توسعه و اقتصاد آینده ایران

در آستانه برگزاری سومین نمایشگاه بین‌المللی شهر پایدار (۲۱ تا ۲۴ مهرماه در جزیره کیش)، یکی از اساتید برجسته و متخصصان حوزه محیط زیست در گفت‌وگویی تفصیلی با ستاد خبری سومین نمایشگاه و اجلاس بین المللی شهرپایدار  تأکید کرد: «مدیران باید باور کنند که رعایت ملاحظات محیط زیستی سد راه توسعه نیست؛ بلکه تضمین‌کننده اقتصاد پایدار و رفاه اجتماعی است.»

 این استاد دانشگاه با اشاره به ناترازی انرژی، آلودگی هوا و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل در کشور، بر نقش فناوری‌های نوین، سرمایه‌گذاری‌های هوشمند و تاب‌آوری شهری برای نجات شهرها از بحران تأکید کرد. 

 

 

وی درباره اهمیت برگزاری این رویداد گفت: نمایشگاه و اجلاس بین المللی  شهر پایدار؛ چراغ راهی برای مدیران شهری است تا ببینند دنیا چگونه توانسته مسیر توسعه پایدار را طی کند. ما نباید هر بار از صفر شروع کنیم یا همچنان به دستاوردهایی مثل نهضت آسفالت و ساخت پارکینگ طبقاتی افتخار کنیم. این نمایشگاه نشان می‌دهد کجا اشتباه رفتیم و چگونه می‌توانیم مسیر را اصلاح کنیم.

به باور او، این نمایشگاه با حضور شرکت‌های فناور داخلی و بین‌المللی می‌تواند فرصتی باشد تا آخرین دستاوردها در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، حمل‌ونقل هوشمند و مبلمان شهری به مدیران کشور معرفی شود..

این استاد محیط زیست، یکی از مهم‌ترین عوامل تخریب محیط زیست شهری را وابستگی شدید به سوخت‌های فسیلی دانست و تصریح کرد :

حدود ۹۴ درصد انرژی کشور ما از سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود. نتیجه این وابستگی، آلودگی شدید هوا در کلان‌شهرهاست؛ به‌ویژه در شرایط وارونگی دما که کیفیت هوا به سطح ناسالم و حتی بسیار ناسالم می‌رسد.

او افزود: بیش از ۸۰ درصد ناوگان حمل‌ونقل کشور – چه باری و چه مسافری – به سن فرسودگی رسیده‌اند. این موضوع به معنای مصرف بالاتر سوخت و تولید بیشتر آلاینده‌هاست. از سوی دیگر، ناوگان حمل‌ونقل عمومی عمدتاً با سوخت دیزل فعالیت می‌کند که به دلیل گوگرد بالا، منشأ ذرات معلق ثانویه و عامل اصلی افت شاخص کیفیت هواست.

محیط زیست؛ نه مانع، بلکه موتور توسعه

پرسشی که همواره مطرح می‌شود این است که آیا پرداختن به محیط زیست مانعی برای توسعه اقتصادی نیست؟ پاسخ او روشن است:

  هنر یک متخصص محیط زیست این است که ترس مدیران را از این موضوع کم کند؛چرا که  باید بپذیریم که رعایت استانداردهای محیط زیستی نه تنها هزینه نیست، بلکه تضمین‌کننده توسعه پایدار است. تجربه‌های موفق جهانی نشان داده که هرجا محیط زیست جدی گرفته شده، اقتصاد هم با ثبات‌تر و سودآورتر بوده است. 

  فرصت سرمایه‌گذاری و دیپلماسی اقتصادی

این استاد دانشگاه بر اهمیت اقتصادی نمایشگاه و اجلاس بین المللی  شهر پایدار نیز تأکید کرد:

از دل چنین رویدادهایی قراردادها و تفاهم‌نامه‌های بزرگی متولد می‌شوند. بخش خصوصی، شهرداری‌ها، نهادهای دولتی و سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند در این بستر گرد هم بیایند و برای پروژه‌های انرژی خورشیدی، هوشمندسازی ناوگان حمل‌ونقل و زیرساخت‌های شهری سرمایه‌گذاری کنند. این نمایشگاه تنها یک رخداد محیط زیستی نیست؛ بلکه بستری برای دیپلماسی اقتصادی مثبت است.

  تاب‌آوری در برابر تغییر اقلیم

وی با اشاره به چالش تغییر اقلیم گفت:

 تغییر اقلیم بزرگ‌ترین چالش جهانی و ملی ماست. هر کشوری با توجه به شرایط خود، برنامه‌هایی برای سازگاری و افزایش تاب‌آوری اجرا کرده است. اما متأسفانه شهرهای ما هنوز مقاوم و پایدار نشده‌اند. نمایشگاه و اجلاس بین المللی  شهر پایدار می‌تواند بستری برای ارائه راهکارها و تجربه‌های جهانی در این حوزه باشد. 

درویش  تأکید کرد :قانون هوای پاک و سند ملی امنیت غذایی دو سند مهم هستند که در صورت اجرا می‌توانند نقشه راهی برای عبور کشور از بحران‌های اقلیمی و انرژی باشند..

  از شعار تا عمل

این استاد محیط زیست هشدار داد : برگزاری نمایشگاه نباید به سطح شعار باقی بماند بلکه 

  این نمایشگاه باید خروجی ملموس داشته باشد. باید مشخص شود که کدام فناوری‌ها قابل استفاده‌اند، کدام سرمایه‌گذاران آماده ورود هستند و چه تفاهم‌نامه‌هایی به امضا می‌رسد. تنها در این صورت است که می‌توان گفت نمایشگاه به هدف خود رسیده است.

  چشم‌انداز آینده

این  کنشگر محیط زیست  با بیان اینکه   پرداختن به شهر پایدار از منظر محیط زیست نه یک رویاپردازی بلکه یک مقصد عملی و قابل اتکاست اظهار داشت :

اگر مدیران شهری، سرمایه‌گذاران و متخصصان کنار هم قرار گیرند، می‌توانیم آینده‌ای روشن‌تر برای شهرهای ایران ترسیم کنیم. امیدوارم این نمایشگاه در جزیره کیش، نقطه عطفی برای حرکت به سوی شهرهای سبز، هوشمند و تاب‌آور باشد.

به گفته این استاد برجسته، مسیر نجات شهرها

تنها از رهگذر سرمایه‌گذاری هوشمند، استفاده از فناوری‌های نوین و جدی گرفتن محیط زیست می‌گذرد؛ چرا که  شهر پایدار نه یک شعار، که یک ضرورت ملی است.